Samenleving

Samen aan de slag met talent: iedereen telt mee, doet mee en draagt bij naar eigen vermogen.

Visie

We gaan voor een solidaire samenleving in een omgeving waar onze inwoners zich thuis voelen en mee kunnen doen naar vermogen. De behoefte en het talent van de inwoner staan centraal. Dit betekent dat mensen iets voor elkaar betekenen, dat er respect is voor elkaars eigenheid en dat er ruimte is voor individuele keuzes. De inwoner kan erop vertrouwen dat de gemeente voorziet in passende ondersteuning als deze nodig is.

Wat willen wij bereiken?

Inleiding
De transformatie waar we als gemeente voor staan is een langdurig traject. Vraagstukken bekijken we niet langer alleen vanuit afzonderlijke wetten als de Jeugdwet, Wet Maatschappelijke Ondersteuning of Participatiewet. Het draait in het sociaal domein immers om meer dan alleen deze drie wetten, onder andere onderwijs, sociale veiligheid en gezondheid. Het gaat om een integrale aanpak samen met al onze partners in de regio, in het belang van onze inwoners. Het sociaal domein is dusdanig complex en omvangrijk dat we beseffen dat onze aanpak niet van vandaag op morgen gerealiseerd kan zijn, maar waar we wel met consistent beleid aan blijven werken.

Daarnaast is er een financiële urgentie; de hoge (stijgende) zorgkosten in het sociaal domein zijn niet houdbaar. Als we ervoor willen zorgen dat ondersteuning in de toekomst voor inwoners beschikbaar blijft, is verandering en vernieuwing noodzakelijk. Het gaat om een andere, meer optimale, rolverdeling tussen inwoners, maatschappelijke instellingen en de overheid. Inwoners krijgen een grotere eigen rol en verantwoordelijkheid. Gemeenten dragen daaraan bij door het stimuleren van de kracht, zelfredzaamheid, participatie en vitaliteit van inwoners. Tevens door te investeren in preventie, lichte en nabije ondersteuning en voldoende ruimte voor innovaties. Vroegsignalering is hierbij belangrijk: hoe eerder we problemen kunnen ondervangen hoe groter de winst.  

Beleidsplan 2020-2023
De gemeenteraad heeft in november 2019 het Regionaal Beleidsplan Sociaal Domein 2020 tot en met 2023 vastgesteld. Met dit plan zijn de visie, maatschappelijke effecten en de doelen voor de komende jaren vastgesteld.

Maatschappelijke effecten:
1. Vergroten van de zelfredzaamheid van inwoners ;
2. Meer mensen doen mee, inclusieve samenleving ;
3. Betere passende duurzame oplossingen voor inwoners ;
4. Meer zelfredzame maatschappij.

Bovenstaande maatschappelijke effecten zijn vertaald naar onderstaande beleidsdoelen, met andere woorden, waar gaan we ons op richten om de maatschappelijke effecten te behalen?

1. Meer kwetsbare inwoners blijven op een veilige en verantwoorde manier (langer) zelfstandig wonen.;
2. Meer jeugdigen groeien gezond en veilig op en krijgen gelijke kansen talenten te ontwikkelen;
3. Meer inwoners hebben een gezonde leefstijl;
4. Meer inwoners ontwikkelen en benutten hun talenten;
5. Het waarborgen van een zo veilig mogelijke leefomgeving;
6. Bevorderen van de leefbaarheid en de sociale cohesie van de maatschappij.

In het Uitvoeringsplan Sociaal Domein wordt beschreven hoe we werken aan de doelen uit het beleidsplan. De thema’s die in dit uitvoeringsplan aan de orde komen dragen daaraan bij. In dit uitvoeringsplan worden de volgende thema’s uitgewerkt:

• Basisvoorzieningen
• Eén plan voor elk thuis
• Mantelzorger-vrijwilligers
• Versterking Jeugd en jong volwassenen
• Een goede toegang
• Inwoners doen en tellen mee.

Voor Voorkomen van Armoede en Dementie zijn lokale plannen opgesteld. Bij elk thema is aangegeven aan welke doelen en maatschappelijke effecten dit thema bijdraagt. Er worden subdoelen, met activiteiten en bijbehorende resultaten gesteld.

Voor de periode na 2023 wordt een nieuw beleidsplan (inclusief uitvoeringsplan) voorbereid.

Gezondheid
Gezondheid is een breed begrip. We sluiten hierbij aan bij het concept van 'Positieve gezondheid' waarbij niet ‘ziekte’ of ‘beperkingen’ van mensen centraal staan maar de ‘eigen regie’ en ’mogelijkheden’ van mensen. Positieve gezondheid vormt een belangrijk uitgangspunt in het beleidsplan sociaal domein en heeft veel raakvlakken met ander beleid zoals bijvoorbeeld welzijn en armoede. Gezondheid is ook een belangrijk thema in het ruimtelijk beleid en de omgevingsvisie. Binnen Leudal zijn er veel organisaties en vrijwilligers die initiatieven nemen en activiteiten uitvoeren die bijdragen aan gezondheid, een gezonde leefstijl of het bieden van hulp in nood (reanimatie/ EHBO).

De GGD (VRLN) voert veel taken uit op het gebied van de volksgezondheid zoals bijvoorbeeld de jeugdgezondheidszorg. In het beleidsplan van de VRLN 2020-2023 staan de thema's samenwerking in het sociale domein, een gezonde generatie en vitaal ouder worden.  Dit zijn de belangrijke thema's die opgepakt worden. In 2022 is het manifest “naar gelijke kansen op gezondheid” vastgesteld in de Bestuurscommissie GGD.  De bedoeling is dat de gezamenlijke gemeenten (Noord en Midden-Limburg) een voorstel maken voor een concrete doe-agenda en het vervolgproces.

Samenwerking versterken op gebied van educatie (onderwijs/kinderopvang)
In 2022 is ingezet op het versterken van de samenwerking tussen kinderopvang, scholen en maatschappelijke partners. Het doel in 2023 is om de samenwerkingsstructuur en de inhoudelijke thema's voor de komende jaren vast te leggen in een LEA (lokaal educatieve agenda).

Herstelaanpak corona
In 2022 is de beleidsnotitie Nationaal programma onderwijs 2022-2025 opgesteld. Het doel is om het psychisch welzijn en fysieke gezondheid van kinderen en jongeren maximaal te bevorderen zodat de gevolgen van de coronapandemie gereduceerd worden. Wij ontvangen middelen om in samenwerking met de scholen, kinderopvang en maatschappelijke partners deze aanpak te realiseren. Daarnaast heeft het Rijk ook extra middelen beschikbaar gesteld in de vorm van een steunpakket sociaal en mentaal welzijn en leefstijl voor (kwetsbare) inwoners die door Corona extra hard getroffen worden. Deze middelen worden vooral ingezet voor uitvoering van het plan één tegen eenzaamheid en versterken van de weerbaarheid van kinderen.

Oekraïnse vluchtelingen
De komst van Oekraïnse vluchtelingen heeft ook zijn weerslag in het sociale domein. Het verloop is onzeker, wat het formuleren van beleid voor de middellange termijn lastig maakt.  
Voor onderwijs en opvang voor deze kinderen sluiten we zoveel mogelijk aan bij de bestaande regelingen en voorzieningen.